Tendon Yaralanması ve Tedavisi

Tendon Yaralanmalarının Patofizyolojisi

30 yaşından itibaren, tendon elastisitesini kaybetmeye başlar ve dejeneratif değişiklikler ortaya çıkar. Tendonların yapışma yerleri en fazla yükün bindiği ve kanla beslenmenin en az olduğu yerlerdir. Bu nedenle tekrarlayan zorlanmalar ve aşırı kullanmalar bu bölgelerde limitasyona neden olarak tendon yaralanmaları ortaya çıkartmaktadır. Tendondaki enflamasyon kuvvetin azalmasına, normal yük altında bile tendonda rüptürün ortaya çıkmasına neden olur. Bundan dolayı, sporcularda tendon rüptürlerinin önlenmesinde yapılacak değerlendirme çok önemlidir. Tendonda oluşan kısmi rüptür, uygun bir şekilde tedavi edilmezse ve iyileşme uzarsa kronik enflamasyonla sonuçlanabilir. Kronik tendinit geliştiği halde aynı semptomları verebilir.

 

Tendon Yaralanmasına Sebep Olabilecek Koşullar

-Isınma yapılmadan veya yetersiz ısınma sonucunda gerilim ani olarak uygulanırsa,
-Gerilim oblik olarak uygulanırsa,
-Tendon travmadan önce gerginse,
-Bağlı olduğu kas maksimal inerve ve kasılmışsa,
-Kas grubu ekternal kuvvet tarafından gerilmişse,Tendon kasa göre daha zayıfsa,
-Tekrarlayıcı mikro travmalar söz konusuysa,
-Kronik aşırı zorlanma varsa,
-İyileşmemiş majör bir travma,
-Uygun olmayan antrenman koşulları(sistematik olmayan düzensiz antrenman, sert zemin, uygun olmayan ayakkabı ve kötü hava koşulları vs.)
-Fokal bir enfenksiyon,
tendon travmalarına zemin hazırlamaktadır.

Tendon Yaralanmalarının Sınıflandırılması

Tendon yaralanmaları ikiye ayrılabilir;
1- Rüptürler
a- Tam Rüptür
b- Kısmi Rüptür
c- Fokal Dejenerasyon
2- İnflamasyonlar
a- Tendonitis
b- Peritendonitis
c- Tendovaginitis
d- Tenosinovitis

Rüptürler

1- Tam Tendon Rüptürü: (Örn: Aşil) Aniden oluşur. Tendon kasa yapıştığı yerden ayrılır. Bağlı olduğu kas tarafından çekilir ve fonksiyonunu kaybeder.

2- Kısmi Tendon Rüptürü: (Örn: Aşil tendonu) Aniden oluşur. Tendonun devamlılığı bozulmamıştır. Kasın fonksiyonu mekanik açıdan devam eder fakat ağrı nedeniyle inhibe olmuştur.

3- Fokal Dejenerasyon: (Örn: Tibialis posterior tendonu) Kalsifikasyonla oluşan fokal dejenerasyon/klinik ve fonksiyonel olarak kısmi rüptüre benzemektedir. Dereceli gelişir, overuse’un farklı bir şeklidir.

İnflamasyonlar

1- Tendonitis: (Örn. Aşil tendon yaralanması) Genellikle tendonun ödem ve enflamasyonu ile karakterizedir. Değişik derecelerde ağrı ve fonksiyon kaybına neden olur. Tipik olarak kronik bir yaralanma olup aşırı kullanıma bağlı olarak görülür.

2- Peritendinitis: (Örn. Patellar tendon) Daha çok büyük tendonlarda onların yumuşak dokularla birleştikleri yerlerde fazla hareket ve basınçla yada her ikisinin sonucu ortaya çıkar, irritasyonla meydana gelir. Akut veya kronik olarak gelişen başlangıçta ödem daha sonra tendonun etrafını saran fibrozis ilke karakterizedir. Yapılan etrafını saran adezyon sık görülür.

3- Tendovaginitis: Genellikle tendon kılıfının stenozis ve fibrozisi ile birlikte kronik enflamasyonudur. Tendon kılıfı içinde zor hareket eder

4- Tenosinovitis: Romatizma ve travmatik hastalıklarda ve aşırı kullanmaya başlı gelişir. Birçok örnekte tendonun sinoviasında enflamasyon vardır ve sekresyonu artmıştır. Tendon şiş, hassas ve krepitasyon mevcuttur. Harekette oldukça ağrılıdır.

Tendon Yaralanmalarının Tedavisi Yaralanmaya Özgüdür

Sporda tendon yaralanmarında fizyoterapi uygulamalarında, genel spor yaralanmaları prensipleri geçerli olmakla birlikte konservatif tedavinin ardından yapılan tedavi yaralanmalara özgü bir biçimde yapılmaktadır.

NOT: Bu bilgiler alanında uzman kişilerin yazmış oldukları kitaplardan yapılan bir derlemedir. Bilgilendirme amaçlı yazılmış olan bu bilgilerin dışında daha detaylı bilgi ve muayene için profesyonellerden yardım almanız tavsiye edilir.